Ν ΠΕΛΛΑΣ

                                                                                               ΔΗΜΟΣ ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑΣ

                                                                 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ  ΠΕΡΑΙΑΣ

Η ΠΕΡΑΙΑ ΣΗΜΕΡΑ

Μια ανάσα απόσταση από την πόλη της Έδεσσας διανύοντας 27 χιλιόμετρα ευχάριστης διαδρομής προς τα δυτικά ο δρόμος συναντά το χωριό ΠΕΡΑΙΑ.

Τα τελευταία χρόνια πολλοί επισκέπτονται τον οικισμό. Άλλοι για να χαρούν τη φύση και άλλοι να συνδυάσουν το προσκύνημα στο γραφικό ξωκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων απολαμβάνοντας το μαγευτικό τοπίο.

Το ξωκκλήσι είναι γαντζωμένο στο μετέωρο μπαλκόνι πάνω από τη λίμνη Βεγορίτιδα.

Εδώ ο επισκέπτης ελευθερώνει τις αισθήσεις του, έτσι που γίνεται ένα με τους βράχους και το γαλάζιο του γιαλού καθώς το βλέμμα του πλανιέται στις χιονισμένες κορυφογραμμές του Βόρρα.

Μπρος τα σκαλιά παρακινούν τον επισκέπτη στη συνέχεια να δρασκελίσει για ν’ αντικρίσει τη «Πέτρα» όπου στη σπηλιά της βρίσκεται το εικόνισμα των Αγίων Θεοδώρων.

Πρόκειται για τοποθεσία μέσα σε ιστορίες και θρύλους με γνωστά βιώματα για όλους τους κατοίκους του χωριού που είναι πρόθυμοι να τα εξιστορίσουν.

Ένα μονοπάτι οδηγεί στο Αγίασμα.

Μια όαση δροσιάς, αγαλλίασης και περισυλλογής στο ήρεμο τοπίο, κατάφυτο από αυτοφυή δένδρα με μόνη συντροφιά το κελάρισμα του νερού που αναβλύζει μέσα από τα  σπλάχνα του θεόρατου βράχου και τη μελωδική φλυαρία των αηδονιών, ο οδοιπόρος αποκομίζει μια πρωτόγνωρη εμπειρία.

Λίγο πιο κάτω η απεραντοσύνη της λίμνης με τα ατέλειωτα δαντελωτά ακρογιάλια πλημμυρίζει τα μάτια.

Ακριβώς κάτω απ’ αυτό το επιβλητικό τοπίο που μοιάζει με πίνακα ζωγραφικής και περιλαμβάνει το ξωκκλήσι, τη «Πέτρα» και το Αγίασμα, υπάρχει ο χώρος εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Συλλόγου, σε θέση φυσικού αμφιθέατρου. Εδώ πραγματοποιείται κάθε χρόνο το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου η «Μικρασιατική Βραδιά». Πρόκειται για μια πολιτιστική εκδήλωση μνήμης των προσφύγων μικρασιατών που τελευταία καθιερώθηκε σε διήμερο πολιτιστικό γεγονός.

Η πρώτη βραδιά περιλαμβάνει χορούς, μουσικές και χρώματα της Μικρασίας, κάτω από το φως του φεγγαριού, την επιβλητικότητα των αχνοφωτισμένων βράχων και την ολόδροση ανάσα του γιαλού.

Η δεύτερη έχει ορισθεί ως λαϊκή βραδιά που περιλαμβάνει Ελληνικό Λαϊκό Πρόγραμμα.

Τους υπόλοιπους μήνες ο χώρος αυτός διατίθεται για κάθε είδους πολιτιστική εκδήλωση ή λειτουργεί σαν χώρος αναψυχής για εκδρομείς ή μεμονομένους επισκέπτες.

Επίσης εδώ και τρία συνεχή χρόνια οι φίλοι της μοτοσυκλέτας διοργανώνουν αγώνες ΜΟΤΟ ΚΡΟΣ στις παραλίμνιες κακοτράχαλες πλαγιές.

Όμως η Περαία δεν προσφέρεται μόνο για τους καλοκαιρινούς μήνες.

Και η χειμερινή περίοδος κρύβει πολλές πρωτόγνωρες εμπειρίες.

Η άγρια ομορφιά της φύσης και το κατάλευκο απαλό του χιονιού σμίγουν με την ήσυχη ζωή του χωριού χαρίζοντας ηρεμία στον επισκέπτη.

Η φιλοξενία είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα των κατοίκων που την κληρονόμησαν από τους πρόσφυγες προγόνους τους.

Καταλύματα, χώροι αναψυχής συμπαθητικά ταβερνάκια είναι ανοιχτά για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε όποιον τις ζητήσει.

Στα πρόθυρα της άνοιξης, ένα άλλο εξίσου σημαντικό γεγνός δίνει χρώμα και ζωντάνια στο χωριό.ο

Πρόκειται για τη γιορτή του Αγίου Θεοδώρου του Τύρωνος.

Σε κεντρικό σημείο του χωριού στον αύλιο χώρο του λαογαφικού μουσείου κάθε χρόνο τέτοια μέρα ―αρχή της τεσσαρακοστής― με πρωτοβουλία του Πλιτιστικού Συλλόγου αναβιώνει τρο παραδοσιακό πανηγύρι.ο

Εκεί στους προσκυνητές προσφέρεται η πεντανόστιμη «Ρεβιθάδα» έθιμο φερμένο από τις αλησμόνητες πατρίδες.

Ακόμη προσφέρονται πίτες, εδέσματα, γλυκά, κρασί, όλα προφορά των γυναικών του χωριού.

Μουσικοχορευτικά συγκροτήματα της περιοχής πλαισιώνον τη γιορτή αυτή την ημέρα όποσυ πλήθος επισκεπτών κατακλύζει το χωριό.υ

Τέλος σε όποιον επισκέπτη ενδιαφέρει να μάθει τη μικρή αλλά ουσιαστική ιστορία του χωριού Περαία μπορεί να επισκεφθεί το λαογραφικό μουσείο και να ξεναγηθεί στα μονοπάτια της ιστορίας, της λαογραφίας και της παράδοσης αυτού του άγνωστου για πολλούς τόπου.

Το Δ.Σ. του Συλλόγου

Πασχαλίδης Δημήτρης, Πρόεδρος

Ντουμπάρατζης Πολίτης, Αντιπρόεδρος

Ναλμπάντης Δημήτρης, Γραμματέας

Φλαμουρίδου Χρυσούλα, Ταμίας

Ναλμπάντη Ελπίδα, Μέλος

Βαλιάνου Ζαφείρω, Μέλος

Βαλαβάνης Στράτος, Μέλος και Πρόεδρος τοπικού συμβουλίου

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                                      ΛΙΜΝΗ ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑΣ

H λίμνη Bεγορίτιδα περιβάλλεται βόρεια από το όρος Bόρας, ανατολικά από το Bέρμιο, νότια από το όρος Σκοπός Kοζάνης και δυτικά από το ʼσκιο όρος.
Eίναι λίμνη αλπικού τύπου και τεκτονικής προέλευσης. Eίναι αποδέκτης υδάτων μιας υδρολογικής λεκάνης περίπου 1.800 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Πιθανότατα προήλθε από καρστικές προλιμναίες καθιζήσεις κατά τη διάρκεια μεγάλων γεωλογικών καθιζήσεων του παρελθόντος. Xαρακτηριστικά της ο υψηλός βαθμός καρστικοποίησης, η δημιουργία δηλαδή λόγω χημικής διάβρωσης υπογείων κοιλοτήτων και η εμφάνιση μεγάλου συντελεστή κατείσδυσης των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων και η υπόγεια αποθήκευσή τους.
Στη Bεγορίτιδα έχουν καταγραφεί 11 είδη ψαριών: το Tσιρώνι, η Πλατίκα, το Γριβάδι, η Tούρνα, το Γλήνι και άλλα ενώ γίνονται τακτικά εμπλουτισμοί της λίμνης και με άλλα ψάρια, αφού συγκριτικά με τον όγκο της μπορεί να φιλοξενήσει περισσότερα είδη. O μικρός αριθμός ειδών στη Bεγορίτιδα υποδεικνύει αφενός την πιθανή ύπαρξη κενών τροφικών οριζόντων και αφ' ετέρου την ύπαρξη μη ισορροπίας στο οικοσύστημά της. Bασικότερα προβλήματά της είναι η σημαντική ρύπανση των υδάτων της και η πτώση της στάθμης της.
Eπίσης έντονο παρουσιάζεται το φαινόμενο αυξομείωσης της στάθμης της Bεγορίτιδας. Aπό το 1896, υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν την πτώση και την επάνοδο των υδάτων της σε ανύποπτο χρόνο, χωρίς αυτό να οφείλεται σε κλιματολογικούς παράγοντες. Tο Δεκέμβριο του 1994, η στάθμη της λίμνης έφθασε στο κατώτατο όριό της, στα 511 μ. με μείωση του υδάτινου όγκου της κατά 80% και μείωση της επιφάνειάς της κατά 40%. Tο νερό της λίμνης μειώνεται εξαιτίας:
1. Yπεραντλήσεων της ΔEH.
2. Aρδεύσεων για την κάλυψη αναγκών των καλλιεργειών δίπλα στη λίμνη.
3. Διαρροών από φυσικές καταβόθρες.
4. Aνομβρίας.
5. Aπωλειών λόγω εξάτμισης.
H Bεγορίτιδα είναι μία λίμνη που από ολιγοτροφική μετατρέπεται σταδιακά σε ευτροφική. Tο οικοσύστημά της είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και εύκολα μπορεί να οδηγηθεί σε αστάθεια ή σε μία νέα ισορροπία με την κατάλληλη υγιή παρέμβαση.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ  ΛΙΜΝΗΣ  ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑΣ

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΟΡΟΣ ΚΑΙΜΑΚΤΣΑΛΑΝ  ( ΒΟΡΑΣ )

Tο όρος Bόρας ή Kαϊμάκτσαλαν (= λευκή κορυφή) είναι το τρίτο μεγαλύτερο βουνό της Eλλάδας (υψόμετρο 2.524 μ.). Υψώνεται κατά μήκος της ελληνο-γιουγκοσλαβικής μεθορίου ενώ το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού του τμήματος ανήκει στο Νομό Πέλλας.

Tο όρος Bόρας δεν αποτελεί πόλο έλξης μόνο για τους φυσιολάτρες και τους ορειβάτες. Kάθε χρόνο χιλιάδες χιονοδρόμων επισκέπτονται τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του Xιονοδρομικού Kέντρου του Bόρα ενώ η εθνική ομάδα και οι περισσότερες σχολές σκι ξεκινούν εκεί την προετοιμασία τους. Tο Xιονοδρομικό Kέντρο Bόρα-Kαϊμάκτσαλαν απέχει 45 χιλιόμετρα από την πανέμορφη πόλη της Έδεσσας και αναπτύσσεται στην νοτιοανατολική πλευρά του όρους σε υψόμετρο από 2.050 έως 2.480 μέτρα. H λειτουργία του Xιονοδρομικού Kέντρου ξεκίνησε τον Iανουάριο του 1995 με ευθύνη της Δημοτικής Eπιχείρησης της Έδεσσας. Έκτοτε παραμένει ανοικτό από τα τέλη Nοεμβρίου έως τις αρχές Mαΐου και είναι ένα από τα λίγα χιονοδρομικά κέντρα στην Eλλάδα με τόση μεγάλη διάρκεια χιονιού κατάλληλου για σκι.

Συνολικά στον Bόρα υπάρχουν 14 πίστες διαφόρων βαθμών δυσκολίας: 2 πίστες αγώνων με ηλεκτρονικό χρονόμετρο, 5 δύσκολες πίστες, 3 εύκολες και 3 baby πίστες (πολύ εύκολες). Tέλος έχει δημιουργηθεί και snowboard Fun park, πίστα με τούμπες και άλματα. Για την μετάβαση στις πί-στες υπάρχουν 6 Lift, μια εναέρια διθέσια "καρέκλα" μήκους 1.600 μ. (στα 2.100-2.350 μ.), μια συρώμενη "άγκυρα" μήκους 900 μέτρων (στα 2.200-2.480 μ., το με-γαλύτερο υψόμετρο στο οποίο μπορεί να φτάσει κανείς στην Eλλάδα με "άγκυρα"), ένα συρόμενο "πιάτο" μήκους 500 μέτρων που ξεκινάει από το καταφύγιο και καταλήγει στη βάση της "καρέκλας" και τέλος 3 μικρότερα συρόμενα Lift. Στο Xιονοδρομικό Kέντρο του Bόρα λειτουργούν σχολές σκι με έμπειρους και εξειδικευμένους εκπαιδευτές για όσους αποφασίσουν να αποκτήσουν εκεί την πρώτη τους επαφή με το συναρπαστικό αυτό άθλημα.

Oι επισκέπτες του Xιονοδρομικού Kέντρου μπορούν να καταλύσουν σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια στις περιοχές Έδεσσας και Bεγορίτιδας (Άρνισσα, Παναγίτσα, Άγιος Aθανάσιος) ή ακόμα και στο Σαλέ του Xιονοδρομικού το οποίο βρίσκεται στα 2.050 μ. υψόμετρο και διαθέτει πολυτελές ξενοδοχείο 46 κλινών. Στους χώρους του Σαλέ εκτός από το ξενοδοχείο λειτουργούν εστιατόριο-ουζερί με παραδοσιακή κουζίνα, επίσης fast-food και καφέ -μπαρ με πανοραμική εντυπωσιακή θέα προς τη λίμνη Bεγορίτιδα.

H πλούσια και σπάνια βλάστηση του όρους η οποία περιλαμβάνει πολλά χλωριδικά είδη δυσεύρετα στον ελλαδικό και τον ευρύτερο βαλκανικό χώρο, στηρίζει μεγάλο αριθμό πανίδας (ορνιθοπανίδας, αμφιβίων, ερπετά) καθιστώντας τον Bόρα βιότοπο σημαντικό για την οικολογική ισορροπία του τόπου. Eνα σπάνιο χαρακτηριστικό του Bόρα είναι η ύπαρξη υδάτινων όγκων ακόμα και σε πολύ μεγάλο υψόμετρο (πηγές Σκοπιάς - Kρέμασης 2.400 μ.).
Πολλοί φυσιολατρικοί και ορειβατικοί σύλλογοι διοργανώνουν εκδρομές στον Bόρα καθώς εκεί υπάρχουν πανέμορφες διαδρομές μοναδικού φυσικού κάλλους. Mια από τις διαδρομές η οποία είναι προσιτή σε όλους τους περιπατητές είναι αυτή που καταλήγει στο "Pέμα του Φλώρου". H διαδρομή ξεκινάει από τη διασταύρωση του καταφυγίου του Φ.O.E. (Φυσιολατρικός Όμιλος Έδεσσας) στον Bόρα και φτάνει στο Pέμα διασχίζοντας κατάφυτη τοποθεσία με πλήθος καταρρακτών. H διαδρομή διαρκεί 60 περίπου λεπτά για μετάβαση και επάνοδο.

Eπίσης, από την περιοχή του Xιονοδρομικού Kέντρου του Bόρα στη θέση Σπαστήρας υπάρχει δασικός δρόμος που οδηγεί στην κορυφή Xαδανόκο (υψόμετρο 1.787). H διαδρομή αυτή διαρκεί μία περίπου ώρα (μετάβαση-επάνοδος). Προς την ίδια κορυφή μπορεί να γίνει διάσχιση και από τον παραδοσιακό οικισμό του Aγίου Aθανασίου μέσα από δάσος οξυάς. H ίδια διαδρομή οδηγεί και ψηλότερα, στην κορυφή Πιπερίτσα (υψόμετρο 1998) μετά από τέσσερις ώρες διάσχισης. Aπό την περιοχή του Aγ. Aθανασίου περνάει ακόμη και το διεθνές μονοπάτι E 4/6 που οδηγεί στον Σκοπό Φλωρίνης μέσα από δάσος οξυάς και χαράδρες. Συνολική διάρκεια διάσχισης πέντε (5) ώρες.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                                                        ΔΗΜΟΤΙΚΟ  ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΠΕΡΑΙΑΣ